بررسی منابع تاریخی معتبر همچون شاهنامه، سنگ نبشته ها، كتاب های تاريخی و ... نشان می دهد ايرانيان نخستين مردمانی بودند كه از بلندی ها (فلات ها) به سرزمين های پَست تر كوچيدند و شيوه زندگي يكجانشيني را برگزيدند. یکجانشینی و به عبارتی زندگی در كنار هم، بايسته هايی را به همراه داشت كه شايد مهم ترين و يا دستِ كم يكی از مهم ترين آن ها همياري بود.
همياري یعنی یاری رساندن به يك ديگر در انجام كارهای روزانه بی آنكه چشم داشتی به اجرت و مزد داشتن
البته آنچه که جای مزد را پر می کند كمك متقابل و دوسويه افراد به یک دیگر است. بدین معنا که فرد می داند چه کسانی در انجام کارهایش به او کمک کرده اند و از این رو خود را مسئول به جبران می داند. خوشبختانه این رفتار نیک تاكنون در ميان روستاييان ايران پائیده است. روستای جاورتن نيز با پيشينه ای كهن، بسياری از اين همياری ها را نگهبان بوده و امروز نيز بدان پای بند است. چنان که در فصول مختلف سال شاهد همیاری روستائیان در انجام کارهای مختلف (کشاورزی، خانه سازی، کاهگل پشت بام ها و ...) هستیم.
